Temperatuur en verwarmingselementen
Temperatuur:
De juiste temperatuur van de zetgroep is van het allergrootste belang voor uw espresso. Voor een espresso hoort deze in de regel tussen de 88 en de 94 graden tijdens de extractie te liggen. Een donkerdere branding komt er mooier uit op een lagere temperatuur, de lichtere brandingen vragen om een wat hogere temperaturen.
Het correct meten van de temperatuur in de groep is bij de meeste espressomachines erg lastig. Met een thermometer het water meten dat eruit komt geeft nooit een correcte meting, de flow is namelijk veel te hoog voor simulatie van het maken van een espresso. Deze manier van meten komt altijd te laag uit omdat de groep te hard afkoelt. Uitgaande van de 2 espresso's van 30cc in de 30 seconden is de regulier doorstroomflow 120cc per minuut. Op deze doorstroom wordt de thermische capaciteit van de espressomachine dan ook ontworpen.
Zonder specialistische meet apparatuur kunt u wel veel zien aan de crema of de uitstoom van het water:
- Crema: of de machine de juiste temperatuur heeft kunt u zien aan de kleur van de crema (mits espressokoffie, de juiste maalgraad en dosering!) Wordt de crema te licht van kleur, dan is de temperatuur te laag. Wordt de crema heel donker of verdwijnt deze zelfs, dan wordt de machine te heet.
- Uitstroom water: de manier waarop water uit de zetgroep (zonder filterdrage!)! komt is een goede visuele manier om te kijken of de temperatuur in de goede richting komt. Met het eerste water moet namelijk wat stoom/damp meekomen, het eerste water moet tussen de 90 en 100 graden zijn. Deze stoom moet snel afnemen.
Temperatuur aanpassen:
Bij machines met een warmtewisselaar kan de druk omhoog of omlaag
gebracht worden met de pressostaat of de PID (zie E61 tips en
trucs). Kalk kan zorgen voor een te lage temperatuur. Bij machines
met thermostaten zijn
veel verschillende temperaturen te krijgen, leuk om eens mee te
spelen.
Verwarmingselement:
Voor het verwarmen van het water zit er in uw espressomachine een verwarmingselement. Er zijn 2 hoofdgroepen te onderscheiden tussen de verwarmingselementen, thermoblocken en dompelelementen. Machines zoals QuickMill en La Piccola hebben een verwarmingselement, deze vorm van verwarmen zorgt eigenlijk zelden voor problemen, daarom laten we deze verder buiten beschouwing. De meeste machines hebben echter een zogenaamd dompelelement (op onze site verder verwarmingselement genoemd). Dit element zit rechtstreeks in het water in de boiler en dient altijd geheel onder water te staan.
Omdat deze elementen altijd onder water staan hebben ze nogal wat te lijden van kalk en andere mineralen in het water en kunnen daarom nog wel eens stuk gaan. Meestal duidt zich dat in een aardleksluiting, de koperen mantel van het element isoleert dan niet meer voldoedende. Ook kan het element intern doorbranden, dan warmt de machine gewoon niet meer op. In onderstaande video leggen we uit hoe u dat kunt nameten:
Verwarmingselement demonteren: Het demonteren van een verwarmingselement gaat het beste met een lange dop op een impact of luchtsleutel. Zet nooit teveel kracht met bijvoorbeeld een lange ratel, want dan buigt het leidingwerk. Zet ook nooit de boiler in de bankschroef omdat deze dan zal indeuken. Bij twijfel of niet het juiste gereedschap adviseren we de machine ter reparatie aan te bieden bij een professional.
Nieuw verwarmingselement monteren: Het monteren van de het verwarmingselement gaat ook het beste met behulp van een lange dop op een impact of luchtsleutel. Seal het draad van het element altijd met Loxeal of PTFE tape om lekkage te voorkomen, de teflon pakking sluit niet altijd even strak genoeg af.
Nieuw verwarmingselement aansluiten: Monteert u een nieuw element in uw boiler dan is het belangrijk er rekening mee te houden dat het een dompelelement betreft, deze dient dus geheel onder water te staan alvorens er spanning op komt te staan!
Onafhankelijk van het merk, dient u er eerst voor te zorgen dat u de boiler geheel vult voordat u de draden van het element aansluit. Laat dus altijd 1 of 2 polen van het element los. Afhankelijk van het type boiler houdt u de volgende werkwijze aan:
- Espressomachines met warmtewisselaar (HX): Hierbij controleert u eerst ofdat de de machine zichzelf vult, deze machines hebben een controlbox die het waterniveau in de boiler reguleert. Vult uw machine zichzelf niet automatisch? Dan is de boilersonde of de controlbox defect en dan is dat ook de oorzaak van het defecte element. Zie tips en trucs voor de E61 machine over de verdere stappen.
- Espressomachines met een doorstroomboiler (Vibiemme Domobar Standaard, Rancilio ea): Door de koffiepomp aan te zetten en te laten pompen totdat er water uit de groep komt bent u er zeker van dat de boiler geheel gevuld is. Bij deze machines gaat het element vaak defect door lang te stomen, vul na het stomen altijd de boiler weer bij op dezelfde wijze als hiervoor beschreven.
- Dual boiler machines: Vervangt u bij een dual boiler het element van de koffieboiler hou dan ook de werkwijze van de doorstroomboiler aan. Voor de stoom/service boiler houdt u de werkwijze van de warmtewisselaar aan.
Het element moet eerst volledig in het water staan voordat deze mag verhitten, anders zal deze direct weer doorbranden. Bent u er zeker van dat de boiler gevult is, haal de stekker dan uit het stopcontact en sluit de draden van het element dan pas aan.